Poznaj innowacje
Kulturalne Centrum Samopomocy – kultura inkluzywna
Kulturalne Centrum Samopomocy (KCS) to model współpracy instytucji kultury z oddolnymi grupami samopomocowymi. Innowacja odpowiada na potrzeby coraz bardziej zindywidualizowanego i spolaryzowanego społeczeństwa, w którym – wobec szeregu spadających na nie kryzysów – brakuje miejsc na wspólne ich przeżywanie i dzielenie się swoimi doświadczeniami z innymi.
Grupa samopomocowa pozwala przede wszystkim minimalizować osamotnienie wobec problemów, udzielać sobie wzajemnie wsparcia, ale też brać sprawy w swoje ręce i nie być jedynie zależnym od pomocy z zewnątrz. Taki model działania zapewnia przede wszystkim zachowanie podmiotowości, nie wykluczając rzecz jasna pomocy profesjonalnej a może nawet ją ułatwiając.
Karolina Kaczorek, Wojciech Matejko
metoda
Innowacja jest skierowana do szeroko pojętych grup wrażliwych, w tym m.in.: osób z problemami zdrowotnymi, mniejszości etnicznych, religijnych, grup osób mierzących się z problemami społecznymi, zagrożonych dyskryminacją ze względu na wiek, płeć lub orientację seksualną, grup samopomocowych działających w środowisku lokalnym
Kulturalne Centrum Samopomocy może działać przy instytucjach kultury, w tym np. domach kultury, bibliotekach, miejscach aktywności lokalnej lub centrach sąsiedzkich, działających już grupach samopomocowych.
Materiały do pobrania
Na jakie problemy społeczne odpowiada innowacja?
Kulturalne Centrum Samopomocy jest próbą praktycznego zmierzenia się z problemami:
- poczucia samotności i braku wsparcia u osób z grup wrażliwych, braku wspólnoty, w której mogą otwarcie mówić o swoich problemach oraz się rozwijać na różnych polach,
- braku odpowiednich zasobów (zwłaszcza lokalowych) i umiejętności u osób z grup wrażliwych potrzebnych do sprawnego prowadzenia spotkań samopomocowych,
- braku lub niedoboru skutecznych rozwiązań w instytucjach kultury skierowanych do osób wrażliwych, o szczególnych potrzebach. Kulturalne Centrum Samopomocy może być dla danej instytucji dobrym sposobem na rozszerzenie swojej działalności i dotarcie do nowych grup.
Jak innowacja pomaga odbiorcom?
Testowanie innowacji pokazało, że jest ona funkcjonalna i przynosi pozytywne efekty:
- zmniejsza poczucia samotności – prawie wszyscy uczestnicy i uczestniczki pod koniec testowania innowacji wskazywali, że czują się mniej samotni niż przed dołączeniem do danej grupy;
- pozwala zdobyć zasoby (zwłaszcza lokalowe) i umiejętności potrzebne do prowadzenia spotkań samopomocowych:
- podczas testowania innowacji zaczęły się odbywać pierwsze spotkania grup w udostępnionym przez animatora lokalu, ale prowadzone bez jego udziału,
- jedna z trzech grup się usamodzielniła, ale jednocześnie mniej niż połowa uczestników, z którymi przeprowadzono ankietę, czuje się na tyle pewnie, że mogłaby samodzielnie zorganizować nową grupę samopomocową. I tak ten wynik ten można uznać za satysfakcjonujący biorąc pod uwagę krótki czas działania grup oraz to, że niezależnie od okoliczności, nie każdy czuję się komfortowo w roli organizatora;
- w przypadku grupy samopomocowej skierowanej do uchodźczyń: pozwala na zdobycie „punktu zaczepienia” do budowania więzi społecznych na uchodźstwie. W czasie testowania pojawiły się też pierwsze znajomości nawiązane dzięki grupie i utrzymywane poza grupą.
Kto za tym stoi?
Wojtek Matejko