Jak działa inkubator

Projekt „Inkubator pomysłów 3 – wsparcie w rozwoju innowacji społecznych dotyczących włączenia społecznego” realizuje Fundacja Stocznia w partnerstwie z Klubem Inteligencji Katolickiej oraz Ośrodkiem Ewaluacji.

Projekt jest realizowany w ramach Programu Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego, działanie 5.1. „Innowacje społeczne (innowacyjne działania społeczne)” (nr naboru: nr FERS.05.01IZ.00-002/23), współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Plus.

Do udziału w naborze zapraszamy:

• osoby fizyczne;
• grupy osób indywidualnych, w tym m.in. grupy sąsiedzkie i grona znajomych;
• różnego rodzaju instytucje, w tym m.in. organizacje społeczne, instytucje publiczne (np. jednostki samorządu terytorialnego, ale także ich jednostki budżetowe takie jak biblioteki, domy kultury czy szkoły), spółdzielnie, koła gospodyń wiejskich, uczelnie wyższe, firmy, kościelne instytucje prawne.

Autorów najciekawszych i najbardziej perspektywicznych pomysłów zaprosimy do Inkubatora pomysłów i wspólnie z nimi będziemy rozwijać innowacje społeczne.

W ramach Inkubatora pomysłów 3 przeprowadzimy 2 nabory otwarte wstępnych pomysłów na innowacje społeczne:

• 1 nabór: 26 sierpnia-30 września 2024 r.
• 2 nabór: I kwartał 2025 r.

Wstępne pomysły na innowacje społeczne należy zgłaszać poprzez formularz zgłoszeniowy on-line dostępny w zakładce „Zgłoś pomysł”.

Dodatkowo prowadzony jest nabór ciągły, w ramach którego są zbierane bardziej dojrzałe koncepcje pomysłów – wstępne specyfikacje innowacji. Nabór jest prowadzony od zamknięcia I naboru otwartego i potrwa do końca września 2026 r. (z przerwą na II nabór otwarty). 

Nabór ciągły jest skierowany do innowatorów i innowatorek, którzy mają bardziej skonkretyzowane pomysły dotyczące rozwiązania i/lub planują w trybie przyspieszonym rozpocząć testowanie innowacji. Nabór jest otwarty od momentu zamknięcia I naboru otwartego i potrwa do końca września 2026 r. (z przerwą na II nabór otwarty). 

W ramach naboru ciągłego do Inkubatora są przyjmowane bardziej dojrzałe koncepcje – wstępnie wypełnione specyfikacje innowacji (załącznik nr 5 do Procedur).

Zgłoszenia w ramach naboru ciągłego są przyjmowane on-line (mailem na adres: inkubator@stocznia.org.pl). 

Załącznik_nr_5_Specyfikacja_innowacji_część_A

Szukamy pomysłów na nowatorskie usługi, produkty i sposoby działania dotyczące szeroko rozumianego włączenia społecznego. W każdym naborze dodatkowo wyznaczamy tematy priorytetowe, w których potrzeba nowatorskich pomysłów jest szczególnie ważna.

W I naborze Inkubatora pomysłów tematami priorytetowymi, w których szczególnie poszukiwaliśmy innowacji były:

• przeciwdziałanie osamotnieniu osób doświadczających wykluczenia społecznego
• tworzenie i wzmacnianie wspólnot włączających osoby z doświadczeniem migranckim i uchodźczym

Wspieramy pomysły, które mają na celu włączenie społeczne m.in. poprzez:

• aktywizację społeczną i obywatelską,
• lepszej jakości usługi społeczne, polegające także na ich usprawnieniu,
• kulturę,
• edukację,
• sport, ruch,
• kontakt z naturą.

Zależy nam, by zgłaszane do Inkubatora pomysły:

• zakładały partnerskie, a nie paternalistyczne podejście do osób wykluczonych lub zagrożonych wykluczeniem społecznym,
• zachęcały te osoby do włączania się we wspólne działania, a nie redukowały ich rolę wyłącznie do biernego konsumenta,
• zmniejszały poczucie wstydu wynikające z faktu korzystania z pomocy,
• wzmacniały w nich poczucie sprawczości,
• były nastawione na możliwie długotrwałe efekty i zmiany.

Bardzo zależy nam na tym, by wspierać w rozwoju także pomysły, które przewidują nowe sposoby na lepszą, skuteczniejszą pracę tzw. pomagaczy, czyli liderów i liderek lokalnych oraz instytucji, które na co dzień pracują z osobami doświadczającymi wykluczenia oraz na rzecz tych osób. Chcemy zachęcać pomagaczy do tego, by – przy naszym wsparciu – szukali i sprawdzili w praktyce nowe „patenty” na uruchamianie potencjałów społecznych.

Włączenie społeczne to dla nas przede wszystkim:

• integracja społeczna i zawodowa osób zagrożonych wykluczeniem społecznym lub już doświadczających wykluczenia,
• ułatwianie dostępu do usług społecznych,
• wzmacnianie i uruchamianie potencjału grup samopomocowych.

W I naborze Inkubatora pomysłów jednym z tematów priorytetowych, w których szczególnie poszukiwaliśmy innowacji, było przeciwdziałanie osamotnieniu osób doświadczających wykluczenia społecznego.

Osamotnienie rozumiemy jako stan, w którym osoba, często wbrew swojej woli, pozbawiona jest bliskich i głębokich relacji z osobami ze swojego otoczenia. Stan osamotnienia negatywnie wpływa zarówno na zdrowie (psychiczne oraz fizyczne) jednostek, jak i na funkcjonowanie całych społeczeństw.

Przeciwdziałać osamotnieniu osób doświadczających wykluczenia społecznego można poprzez włączanie ich w istniejące sieci, grupy, wspólnoty oraz budowanie z nimi nowych.

Jakie grupy są szczególnie narażone na osamotnienie?

Osamotnienie może dotyczyć każdej osoby na każdym etapie życia. Może dotknąć przede wszystkim osób w trudniejszej sytuacji ekonomicznej, zdrowotnej, doświadczających dyskryminacji czy przemocy. Do grup szczególnie narażonych na osamotnienie należą:

• seniorzy,
• osoby z niepełnosprawnościami,
• opiekunowie osób starszych,
• opiekunowie osób z niepełnosprawnościami,
• osoby z doświadczeniem uchodźczym i migranckim,
• młodzież,
• osoby LGBTQ+,
• osoby w kryzysie bezdomności,
• młodzi rodzice,
• osoby po rozwodzie.

Jakich rozwiązań szukamy?

Interesują nas rozwiązania przeciwdziałające osamotnieniu zarówno na poziomie indywidualnym, jak i grupowym. Mogą to być na przykład rozwiązania :

• promujące integrację społeczną poprzez organizowanie przestrzeni i aktywności, które zachęcają do wymiany i budowania porozumienia między różnymi grupami społecznymi;
• ułatwiające dostęp do usług społecznych, zakładające współpracę/usamodzielnienie, wzmacnianie i uruchamianie potencjału grup samopomocowych;
• uwzględniające potrzeby osób, które z różnych powodów mają ograniczoną mobilność (matki małych dzieci, osoby z niepełnosprawnościami, seniorzy);
• wspierające rozwój umiejętności społecznych osób doświadczających lub narażonych na wykluczenie społeczne i osamotnienie;
• zachęcające osoby doświadczające lub narażone na wykluczenie społeczne i osamotnienie do udziału w wolontariacie, zaangażowanie się w działania na rzecz lokalnej społeczności oraz pomoc innym potrzebującym;
• uwzględniające współpracę z lokalnymi władzami, inicjatywami, organizacjami pozarządowymi i innymi instytucjami na rzecz przeciwdziałania osamotnieniu osób doświadczających wykluczenia społecznego.

Zależy nam na tym, by wspierać w rozwoju pomysły, które przewidują nowe sposoby na skuteczniejsze przeciwdziałanie osamotnieniu osób doświadczających wykluczenia społecznego. Zgłaszane pomysły powinny w szczególności:

• wynikać z potrzeb wskazywanych przez osoby, które doświadczają lub są narażone na wykluczenie społeczne i osamotnienie,
• doceniać mocne strony osób doświadczających lub narażonych na wykluczenie społeczne i osamotnienie,
• zakładać chęć wspólnego działania,
• zakładać partnerskie, a nie przedmiotowe podejście do osób doświadczających lub narażonych na wykluczenie społeczne i osamotnienie,
• szanować różnice między ludźmi,
• wzmacniać poczucie sprawczości osób doświadczających lub narażonych na wykluczenie społeczne i osamotnienie.

Proponowane rozwiązania powinny promować wzajemną otwartość, zrozumienie i szacunek, aby tworzyć przestrzeń, w której osoby doświadczające lub narażone na wykluczenie społeczne i osamotnienie mogły rozwijać swoje umiejętności/doświadczenia/kreatywność, czuć się akceptowane, a także mogły proponować innowacyjne rozwiązania problemów, które dostrzegają.

W I naborze Inkubatora pomysłów jednym z tematów priorytetowych, w których szczególnie poszukiwaliśmy innowacji, było tworzenie i wzmacnianie wspólnot włączających osoby z doświadczeniem migranckim i uchodźczym.

Włączenie społeczne dotyczące osób migranckich to dla nas przede wszystkim tworzenie nowych wspólnot, które korzystają z różnorodności cech i potencjałów osób lokalnych i z doświadczeniem migracji. Włączenie migrantów w istniejące lub nowe wspólnoty jest procesem wymagającym zaangażowania zarówno ze strony samych migrantów, jak i społeczności lokalnej.

Proponowane przez nas budowanie sieci społecznych włączających migrantów ma na celu zapewnienie wsparcia, integracji społecznej i kulturowej osób migranckich, oraz skutecznej pomocy w ich adaptacji do nowego środowiska. Potencjalne główne cele to:

1. Zapewnienie wsparcia emocjonalnego i psychologicznego osobom, które często doświadczają stresu i traumy związanej z migracją.
2. Promowanie integracji społecznej i kulturowej poprzez organizowanie przestrzeni i aktywności, które zachęcają do wymiany kulturowej i budowania porozumienia między różnymi grupami społecznymi.
3. Edukacja społeczeństwa na temat potrzeb i wyzwań związanych z migracją, w celu zmniejszenia stereotypów i uprzedzeń wobec migrantów.
4. Wspieranie rozwoju umiejętności społecznych i zawodowych migrantów, aby pomóc im w znalezieniu stabilnej pracy i osiągnięciu samodzielności finansowej.
5. Umożliwienie osobom migranckim udziału w wolontariacie, aby mogli zaangażować się w działania na rzecz lokalnej społeczności i pomoc innym potrzebującym.
6. Współpraca z lokalnymi władzami, inicjatywami, organizacjami pozarządowymi i innymi instytucjami, aby zapewnić osobom migranckim pełne wsparcie i dostęp do potrzebnych zasobów.
7. Tworzenie wspólnot skupiających się nie na różnicach (kulturowych, światopoglądowych, ekonomicznych), a na podobieństwach (zainteresowaniach, planach, potrzebach itp.).
8. Ułatwianie dostępu do usług społecznych, zakładające współpracę/usamodzielnienie wzmacnianie i uruchamianie potencjału grup samopomocowych.

Jakich pomysłów szukamy?

Zależy nam na tym, by wspierać w rozwoju takie pomysły, które przewidują nowe sposoby na skuteczniejsze otwieranie się wspólnot na osoby migranckie. Pomysły, które zapewnią sprawne funkcjonowanie istniejących już zdywersyfikowanych wewnętrznie środowisk. A także budowanie nowych wspólnot wokół rzeczy/pasji/poglądów/stylów życia niż miejsca pochodzenia. 

Mile widziani są innowatorzy-migranci.

Zależy nam, by zgłaszane do Inkubatora pomysły:

• doceniały mocne strony osób migranckich, 
• doceniały wpływ nowych członków wspólnot – osiedli, klubów, miejsc pracy, kół zainteresowań,
• zwracały uwagę na wspólne cechy/zainteresowania, to co łączy a nie dzieli,
• zakładały chęć wspólnego działania, 
• zakładały partnerskie, a nie przedmiotowe podejście do osób wykluczonych lub zagrożonych wykluczeniem społecznym,
• wynikały z potrzeb wskazywanych przez osoby, które doświadczyły migracji,
• szanowały różnice kulturowe, ale skupiały się na podobieństwach,
• zachęcały osoby z doświadczeniem migracyjnym do włączania się we wspólne działania, a nie redukowały ich rolę wyłącznie do biernego konsumenta,
• wzmacniały w nich poczucie sprawczości.

Proponowane rozwiązania powinny promować wzajemną otwartość, zrozumienie i szacunek, aby stworzyć przestrzeń, w której migranci mogą rozwijać swoje umiejętności/doświadczenia/kreatywność i czuć się akceptowani, a także mogą proponować innowacyjne rozwiązania problemów, które dostrzegają.

Atutem tworzenia wspólnych przestrzeni jest sytuacja, w której społeczność lokalna jest beneficjentem działań osób z doświadczeniem migracji. 

Pomysły, które wspieramy, dotyczą bardzo różnych grup odbiorców. Najważniejsze z nich, to:

1. Osoby wykluczone lub zagrożone wykluczeniem społecznym z różnych powodów:

• sytuacja zdrowotna (np. osoby z niepełnosprawnością ruchową bądź fizyczną; intelektualną, sensoryczną, osoby z chorobami przewlekłymi, w tym osoby sędziwe),
• sytuacja ekonomiczna/gospodarcza (np. osoby bezrobotne, osoby zagrożone bezrobociem, powracające na rynek pracy, osoby, które utraciły źródła utrzymania),
• sytuacja rodzinna/życiowa (np. samotne osoby starsze, ofiary przemocy domowej, osoby samotnie wychowujące dzieci, osoby w instytucjach opiekuńczych: domy dziecka, domy pomocy społecznej, zakłady poprawcze),
• płeć/orientacja seksualna (np. osoby LGBT+),
• narodowość i etniczność (np. uchodźcy, imigranci),
• ograniczony dostęp do edukacji i możliwości podnoszenia kompetencji (np. osoby wykluczone cyfrowo, dzieci, które wypadły z systemu edukacji),
• miejsce zamieszkania (np. osoby mieszkające na terenach wiejskich, osoby bezdomne i zagrożone bezdomnością),
• wielokrotne wykluczenie (np. osoby z niepełnosprawnością w kryzysie bezdomności).

2. Opiekunowie/ki osób wymagających wsparcia w codziennym funkcjonowaniu, którzy ze względu na te zobowiązania nie mogą w pełni uczestniczyć w życiu społecznym, gospodarczym, politycznym, kulturowym itp., czyli np. rodzice i opiekunowie dzieci z niepełnosprawnościami na różnym etapie wychowawczym, osoby zajmujące się starszymi niesamodzielnymi członkami swojej rodziny (osobami starszymi, dorosłymi osobami z niepełnosprawnościami).
3. Osoby zajmujące się zawodowo lub społecznie działaniami mającymi na celu włączanie społeczne, w tym szczególnie:

• liderzy/ki społeczności lokalnych,
• osoby mające wpływ na kształtowanie środowiska sprzyjającego włączeniu społecznemu,
• instytucje oraz osoby zajmujące się działaniami związanymi z włączeniem społecznym.

W ramach naboru ciągłego do Inkubatora są przyjmowane bardziej dojrzałe koncepcje – wstępnie wypełnione specyfikacje innowacji (załącznik nr 5 do Procedur).

Pomysły na innowacje społeczne w ramach naboru ciągłego są przyjmowane on-line (mailem na adres: inkubator@stocznia.org.pl). 

Załącznik_nr_5_Specyfikacja_innowacji_część_A

Dokumentem uprawniającym do wzięcia udziału w naborze ciągłym jest wstępnie wypełniona specyfikacja innowacji (załącznik nr 5 do Procedur). Nie jest wymagane załączanie żadnych dodatkowych dokumentów. Opcjonalnie można dołączyć rekomendacje dotyczące pomysłu, ilustracje lub linki do filmów pokazujących jak ma funkcjonować rozwiązanie.

Decyzję o wybraniu wstępnego pomysłu podejmuje Komisja Inkubatora pomysłów.

W pierwszym etapie wszystkie wstępne pomysły na innowacje zgłoszone za pomocą formularza zgłoszeniowego on-line zostaną poddane ocenie formalnej i merytorycznej.

Ocena formalna wstępnych pomysłów nastąpi po zakończeniu naboru, będzie prowadzona jednoosobowo przez członków zespołu Inkubatora pomysłów i będzie polegała na sprawdzeniu:

1. czy zgłoszenie wpłynęło w terminie;
2. czy zgłoszenie zawiera odpowiedzi na wszystkie pytania (w przypadku technicznych pomyłek, możliwość uzupełnienia w ciągu 3 dni roboczych od przesłania karty oceny formalnej)
3. czy dany pomysłodawca nie rozwijał lub aktualnie nie rozwija w ramach projektu „Inkubator pomysłów 3” więcej niż 2 innowacji;
4. czy zgłoszenie jakkolwiek wpisuje się w temat Inkubatora.

Ocena merytoryczna wstępnych pomysłów będzie prowadzona w oparciu o następujące kryteria:

1. potencjał pomysłodawcy
2. waga problemu
3. adekwatność proponowanego rozwiązania do problemu opisanego w zgłoszeniu oraz założeń i celów Inkubatora pomysłów
4. ogólna innowacyjność proponowanego pomysłu w skali Polski
5. potencjał pomysłu do jego wdrożenia, zapewnienia trwałości oraz skalowania.

Po dokonaniu oceny merytorycznej autorzy i autorki 50 wstępnych pomysłów zostaną zaproszeni na spotkanie. Na podstawie oceny merytorycznej oraz przeprowadzonych rozmów do Inkubatora zostanie wybranych w każdym naborze 26 pomysłów. Ich autorzy otrzymają wsparcie w dopracowaniu koncepcji i przygotowaniu prototypów rozwiązań.

Ocena oraz wybór wstępnych pomysłów na innowacje społeczne zostaną przeprowadzone w IV kwartale 2024 r. Informacja o wynikach zostanie opublikowana na stronie Inkubatora pomysłów oraz wysłana drogą mailową na adres podany w formularzu zgłoszeniowym.

Pomysły złożone w ramach naboru ciągłego są poddane analogicznemu procesowi oceny formalnej, jak w naborze otwartym. Po ocenie formalnej odbędą się rozmowy z innowatorami i innowatorkami oraz ocena wstępnie wypełnionych specyfikacji innowacji na podstawie tych samych kryteriów, którymi oceniane były wstępne pomysły w naborze otwartym. 

Po przyjęciu wstępnie wypełnionej specyfikacji innowacji, każdy innowator/ka skorzysta z analogicznego do naboru otwartego wsparcia, które w dużej mierze dostosowywane będzie do potrzeb i możliwości czasowych innowatorów. Gotowe specyfikacje innowacji wraz z harmonogramem rzeczowo-finansowym będą oceniane na podstawie tych samych kryteriów oceny, którymi oceniane są specyfikacje w ramach naborów otwartych. Decyzja o przyznaniu grantu na testowanie będzie podejmowana na obradach Komisji naboru ciągłego.

Obrady Komisji Inkubatora podejmującej decyzji w sprawie zgłoszeń z naboru ciągłego będą się odbywać raz na dwa miesiące (z wyjątkiem sytuacji, gdy w danym okresie nie będzie zgłoszeń do Inkubatora). 

W I i II naborze do Inkubatora zostanie przyjętych ok. 52 wstępnych pomysłów. Ich autorzy otrzymają wsparcie w rozwijaniu i dopracowywaniu pomysłów (etap preinkubacji).

W każdym cyklu inkubacyjnym autorzy, autorki 26 pomysłów będą dopracowywać koncepcje i przygotowywać prototyp rozwiązań. Na podstawie dopracowanych koncepcji zostanie wybranych 13 innowacji, których autorzy otrzymają grant na przetestowanie rozwiązań w praktyce.

Po okresie testowania w każdym cyklu 2 innowacje z największym potencjałem do wdrażania zostaną upowszechnione.

Na etapie naboru pomysłodawcy mogą wziąć udział w wydarzeniach: webinarach, warsztatach, a także konsultacjach indywidualnych z ekspertami.

Na etapie rozwijaniu pomysłu (preinkubacji) autorzy i autorki wybranych pomysłów otrzymują kompleksowe wsparcie ekspertów w dopracowaniu koncepcji i stworzeniu prototypu.

Na etapie testowania (inkubacji) wybrane innowacje otrzymują grant na przetestowanie innowacji w wysokości ok. 70 tys. zł (maksymalnie 90 tys. zł) oraz wsparcie merytoryczne ekspertów.

Wysokość grantu przyznawanego na testowanie innowacji wynosi średnio około 70 tysięcy zł (maksymalnie 90 tys. zł).

Dokładny koszt przetestowania innowacji społecznej jest planowany na etapie opracowania specyfikacji innowacji. Podczas szacowania i uzasadniania kosztów innowatorzy mogą otrzymać wsparcie animatora/ki. Zaproponowany budżet innowacji jest oceniany przez członków Komisji Inkubatora pomysłów pod kątem zasadności oraz racjonalności. Mogą oni rekomendować lub wymagać modyfikacji dotyczącej zarówno łącznej kwoty, jak i poszczególnych kosztów.

Na etapie testowania z autorami, autorkami innowacji zostaną podpisane umowy o powierzenie grantu.

Tak. Jedna osoba, jedna grupa osób fizycznych lub jeden podmiot może uzyskać wsparcie na realizację maksymalnie 2 pomysłów.

W ramach drugiego naboru do Inkubatora pomysłów w sposób szczególny czekaliśmy na pomysły służące włączeniu społecznemu w małych społecznościach lokalnych (np. wśród mieszkańców osiedla, w spółdzielniach i wspólnotach mieszkaniowych, parafiach itp.) oraz poprawie kondycji psychicznej, zwłaszcza u dzieci. Zależało nam również na pomysłach dających wsparcie osobom z doświadczeniem uchodźczym i migranckim.

Wybraliśmy m.in. takie przedsięwzięcia, które łącząc lokalne zasoby (np. czas i kompetencje mieszkańców, dostępne przestrzenie i lokalnie funkcjonujące instytucje), mogą skutecznie i efektywnie pomagać mieszkającym w danej okolicy osobom wykluczonym lub takim wykluczeniem zagrożonym. Dodatkowym atutem były pomysły, dzięki którym te osoby mogą aktywnie uczestniczyć w życiu lokalnych społeczności.

Poznaj upowszechniane innowacje z I i II edycji Inkubatora