Gdyński Lodołamacz Technologiczny

Status innowacji

  • 1
    rozwijana
  • 2
    testowana
  • 3
    upowszechniana

O innowacji

Gdyński Lodołamacz Technologiczny (GLT) to model edukacyjny wspierający rozwój samodzielności, korzystanie z komunikacji w przestrzeni miejskiej i integrację społeczną osób z niepełnosprawnością intelektualną (ONI) w oparciu o nowe technologie.

Problem

Osoby z niepełnosprawnością intelektualną często bardzo dobrze radzą sobie z funkcjonowaniem w środowisku domowym czy szkolnym, jednak kiedy przychodzi do samodzielnego korzystania z przestrzeni miejskiej pojawia się bariera nie do przebycia. Nierzadko barierę tę stawiają bliscy tych osób, którzy boją się, że nie poradzi ona sobie sama lub spotka ją krzywda. Prowadzi to do zawieszenia takich ludzi w stanie między dzieciństwem a dorosłością i jednocześnie obciążenia opieką nad nimi ich rodziców oraz innych bliskich.

Pomysł na rozwiązanie

Gdyński Lodołamacz Technologiczny kładzie nacisk na użycie powszechnie dostępnych aplikacji, przez co włącza ONI w istniejącą społeczność zamiast zawężać ich kontakty tylko do rodziców/opiekunów. Innowacja w nowy sposób wpisuje się w istniejący od dawna problem osób z niepełnosprawnością intelektualną – ograniczeń samodzielności, autonomii i prawa do dorosłości, odchodząc od paradygmatu specjalnej troski. Ogólnodostępne urządzenia i aplikacje wykorzystywane są jako „protezy” w codziennym życiu ONI. Włączenie aspektu wykorzystania technologii i komunikacji oraz przełamywania barier środowiskowych na drodze do samodzielności i autonomii może poprzedzić realizację projektów na rzecz aktywizacji społecznej i zawodowej. Podejmowane wcześniej próby jednostkowe zakończone były sukcesem i stały się inspiracją do działania – szukania sposobu na integrację, socjalizację i możliwość kontaktu z szerszą grupą osób.

Korzystanie z nowych technologii jest obecne w praktyce szkolnej. Model Gdyńskiego Lodołamacza Technologicznego ma na celu rozpropagowanie wiedzy o szerokim spectrum zastosowań urządzeń mobilnych dla dorosłych osób z niepełnosprawnością intelektualną w ich codziennym życiu. Rozpoczęcie w środowiskach profesjonalistów i rodziców bardziej ożywionej debaty na temat samodzielności osób z głębszą niepełnosprawnością w przestrzeni miejskiej dałoby pozytywny impuls do zmiany społecznej w tej dziedzinie i w tym aspekcie. Gdyński Lodołamacz Technologiczny (GLT) to model edukacyjny wspierający rozwój samodzielności, korzystanie z komunikacji w przestrzeni miejskiej i integrację społeczną ONI w oparciu o nowe technologie.

Innowacja zakłada nauczenie osób z niepełnosprawnością intelektualną obsługi smartfona i korzystania z różnych aplikacji, pozwalających im na komunikowanie się między sobą i ułatwiających samodzielne poruszanie się po mieście. Model uwzględnia potrzeby, możliwości, lęki i obawy otoczenia osób z niepełnosprawnością intelektualną, czyli ich rodziców, opiekunów. Jednocześnie jest nowym narzędziem do pracy nad usamodzielnieniem ONI, z którego mogą korzystać profesjonaliści na co dzień z nimi pracujący – nauczyciele szkół specjalnych, terapeuci warsztatów terapii zajęciowej, środowiskowych domów samopomocowych. Model uwzględnia również sposoby oddziaływania na społeczność lokalną.

Najważniejsze elementy modelu edukacyjnego GLT to:

  • film informacyjny podnoszący temat dlaczego warto wspierać samodzielność osób z głębszą niepełnosprawnością intelektualną w przestrzeni miejskiej oraz korzystanie z ogólnodostępnych aplikacji przez takie osoby
  • scenariusze warsztatów, wzór mapy wizualnej, tutoriale
  • rekomendacje powstałe w wyniku testowania innowacji, zamieszczone na stronie http://www.gltgdynia.pl/, zawierające odpowiedzi na pytania: Co może pomóc? Z jakiego sprzętu i z jakich aplikacji i w jaki sposób korzystaliśmy w projekcie? Jak rozmawiać z rodzicami i profesjonalistami? Jak przeprowadzić cały proces? Jak można wesprzeć rodziców/opiekunów podczas procesu usamodzielniania ich dorosłych dzieci?

Model został wypracowany wspólnie z grupą młodych dorosłych osób z głębszą niepełnosprawnością intelektualną. Osoby te zostały zaproszone do grona ekspertów w celu odszukania barier, które stoją na drodze poszerzania ich samodzielności, autonomii i poprawy jakości życia. Wybrane aplikacje zostały za zgodą opiekunów przetestowane w praktyce w przestrzeni miejskiej Gdyni i posłużyły niejako za protezy wspierające rozwój samodzielności i poszerzenie autonomii.

Dla kogo?

Odbiorcami innowacji są:

  • młodzież i dorośli z głębszą niepełnosprawnością intelektualną,
  • opiekunowie i rodzice tych osób.

Dla mnie największym zadowoleniem i wsparciem jest to, że brat może po prostu zacząć sam funkcjonować w życiu. To jest taki pierwszy jego krok do samodzielności. Kiedyś wejście do autobusu dla mnie było ogromnym stresem, a co dopiero dla niego. Też było tak, że się raz zgubił, ale to było właśnie ekstra.

siostra uczestnika projektu

Jest telefon i jest mapa wizualna. On doskonale się w tym odnalazł, potrafi pokonywać tę trasę, nie jest już takim problem trafić z miejsca zamieszkania do ośrodka wsparcia dziennego. Przećwiczył i jest fajnie.

opiekunka uczestnika projektu

Podczas warsztatów pokazywałyśmy między innymi jak odbierać połączenia telefoniczne, dzwonić, dodawać kontakty do telefonu Okazało się, że w krótkim czasie uczestniczki nauczyły się tego i dodatkowo zaczęły samodzielnie eksplorować inne funkcje telefonu.

Jolanta Kania współautorka innowacji

Jedna z naszych uczestniczek ma ogromne problemy z czytaniem i pisaniem. Dotychczasowe trudności potęgowały złe doświadczenia z okresu nauki w szkole i presja rodziny na zdobycie tych umiejętności. Miała ogromne blokady, a odkąd ma dostęp do smartfonu i aplikacji „Whatsapp” znalazła w końcu motywację, by czytać i pisać, bo chciała komunikować się ze znajomymi. Tekstuje najwięcej ze wszystkich uczestników. Samodzielnie też wpisuje hasła do wyszukiwarki, żeby znaleźć informacje, które ją interesują. I to jest dla mnie fenomen.

Anna Maszke współautorka innowacji

Kto może ją wdrożyć?

  • profesjonaliści pracujący z osobami z głębszą niepełnosprawnością intelektualną w szkołach specjalnych, warsztatach terapii zajęciowej (WTZ), domach pomocy społecznej (DPS), środowiskowych domach samopomocy (ŚDS), mieszkaniach wspieranych.

Przepis na innowację czyli jak ją wdrożyć

Diagnoza indywidualnych potrzeb każdego z uczestników i jego rodziny oraz dostosowanie Modelu GLT do indywidualnych możliwości.

Nauka obsługi smartfona i aplikacji niezbędnych do realizacji codziennych samodzielnych zadań i komunikacji z otoczeniem.

Zastosowanie teorii w prawdziwym życiu poprzez stopniowe oddawanie inicjatywy uczestnikom przy samodzielnym przemieszczaniu się.

Rozwój samodzielności, umiejętności społecznych i technologicznych oraz wzmocnienie wiary w siebie.

W efekcie warsztatów realizowanych w ramach testowania innowacji wszyscy uczestnicy nabyli nowe kompetencje technologiczne i rozpoczęli samodzielne korzystanie z telefonu. Nauczyli się wykonywania połączeń, robienia zdjęć. Zaskoczeniem okazała się popularność i wszechstronne wykorzystanie aplikacji WhatsApp. Zarówno jako metody komunikacji z jedną osobą, ale także jako narzędzia do stworzenia społeczności, gdy komunikowała się cała grupa. Kolejnym z nieplanowanych rezultatów okazało się nagłe zwiększenie motywacji ONI do samodzielnego czytania i pisania.

Materiały o innowacji

Kto za tym stoi?

Poznaj autorki

Skąd pomysł na innowację?

Innowatorki pracując z osobami z niepełnosprawnością intelektualną widziały ich potencjał w zdobywaniu większej samodzielności. Z drugiej strony, jak większość społeczeństwa korzystały z różnych nowych technologii i były przekonane, że część z nich znacznie ułatwiłaby codzienne życie ONI. Liczne projekty pokazujące możliwości spędzania czasu wolnego (alternatywne do oglądania telewizji i spacerów z rodzicem) nie przekładają się na zmianę sytuacji życiowej osób z niepełnosprawnościami, które w przemieszczaniu się są zależne od opiekunów. Osoby te nie dostają przyzwolenia na samodzielne wyjścia, pomimo możliwości wynikających z ich umiejętności i doświadczenia.

Systemowe rozwiązania funkcjonujące w przestrzeni miejskiej dotyczą przede wszystkim osób z niepełnosprawnością fizyczną. Podobnie jest z przestrzenią wirtualną. Dopasowania treści w internecie tworzone są z myślą przede wszystkim o osobach z dysfunkcją wzroku, głuchych, z niepełnosprawnością ruchową. Specjalistyczne aplikacje są mniej dostępne dla osób z niepełnosprawnością intelektualną niż aplikacje używane powszechnie. Poza tym są tworzone specjalnie tylko dla danego środowiska.

Zdjęcia

Tagi

dzieci i młodzież osoby z niepełnosprawnościami rodziny i osoby opiekujące się osobami wymagającymi wsparcia instytucje pomocowe organizacje społeczne upowszechniane edukacja rozwiązania IT

Opowiedz światu
o tym pomyśle

Skip to content