Wzorując się na systemie sprawności harcerskich innowatorzy zaprojektowali dla osób z niepełnosprawnością intelektualną system oparty na zasadach zdobywania sprawności i tytułów mistrzowskich.
Obejmuje on czynności z zakresu samoobsługi oraz kompetencje społeczne, zawodowe, praktyczne i edukacyjne (np. mistrz wiązania sznurowadła, mistrz parzenia herbaty, mistrz ścielenia łóżka, mistrz xero, mistrz gotówki, mistrz kalendarza, mistrz bransoletki/kolczyka/przypinki).
Problem
■ brak świadomości na temat własnego potencjału wśród dorosłych osób z niepełnosprawnością intelektualną (ONI)
■ niewielki zasób narzędzi przeznaczonych do pracy nad motywacją ONI w ośrodkach terapeutycznych
■ brak wpływu ONI na wybór własnej ścieżki zainteresowań i rozwoju
Jak wskazują źródła jednym z podstawowych problemów osób z niepełnosprawnością intelektualną jest to, że ich rehabilitacja (rewalidacja), nastawiona jest głównie na usunięcie lub złagodzenie dysfunkcji, nie zaś na zwiększanie kompetencji społecznych potrzebnych do aktywnego życia. Osoby z niepełnosprawnością intelektualną są poddawane ciągłej kontroli, treningowi posłuszeństwa i grzeczności, bez uwzględnienia możliwości, aspiracji w życiu zawodowym, osobistym i społecznym.
Pomysł na rozwiązanie
W przypadku Mistrzowie są wśród nas ONI zdobywając kolejne umiejętności otrzymują tytuł mistrza, czeladnika i te tytuły mogą katalogować w specjalnym albumie.
System kolekcjonowania tytułów mistrzowskich został oparty na instrumencie metodycznym od lat stosowanym w harcerstwie – zdobywaniu tzw. sprawności po wykazaniu się praktycznymi umiejętnościami w danej dziedzinie.
Dla kogo?
Odbiorcami innowacji są:
osoby na co dzień pracujących z osobami z niepełnosprawnością intelektualną w warsztatach terapii zajęciowej (WTZ), domach pomocy
społecznej (DPS), środowiskowych domach samopomocy (ŚDS): terapeutów,
instruktorów i opiekunów
osoby z niepełnosprawnością intelektualną uczęszczające do WTZ, DPS, ŚDS
Metoda jest opisana w ogólnie dostępnym podręczniku, z którego będą mogli korzystać terapeuci, nauczyciele, rodzice. Dzięki prostocie i klarowności można ją zaimplementować praktycznie w każdym środowisku: w szkole, ośrodku wsparcia czy domu.
Agnieszka Wróblewskawspółautorka innowacji
Kto może ją wdrożyć?
podmioty prowadzące warsztaty terapii zajęciowej
domy pomocy społecznej
środowiskowe domy samopomocy
Przepis na innowację czyli jak ją wdrożyć
■ zapoznanie się przez specjalistów z systemem zdobywania tytuł mistrzowskich
■ zaprezentowanie systemu zdobywania tytułów mistrzowskich uczestnikom
placówki, w której zostanie wprowadzony program
■ przygotowania uczestników do przeprowadzenia egzaminów mistrzowskich
■ przeprowadzenie egzaminów
Autorami, realizatorami i koordynatorami pomysłu
są osoby na co dzień pracujące w Fundacji na Rzecz
Osób z Autyzmem i Innymi Zaburzeniami Rozwoju
„ADAPA”.
Rodzice i opiekunowie osób z niepełnosprawnością intelektualną biorących udział w testowaniu innowacji wskazywali na znaczne zwiększenie zasobu umiejętności
oraz motywacji i chęci do uczenia się u podopiecznych. Ocenili cały program bardzo pozytywie.
Odziaływanie innowacji na swoich podopiecznych spostrzegają też terapeuci pracujący na co dzień z ONI. Wzrost motywacji uczestników oraz zainteresowanie tym, co się aktualnie dzieje w placówce i szczególne poruszenie wszystkich w dniu egzaminu jest dowodem na pozytywny odbiór innowacji nie tylko przez terapeutów, ale i przez osoby z niepełnosprawnością intelektualną.
Aby rozwijać swój projekt innowatorzy są gotowi na podjęcie współpracy z każdym środowiskiem zrzeszającym osoby z niepełnosprawnością intelektualną, zainteresowanym pracą z podręcznikiem tytułów mistrzowskich